PROGRAM WŁASNY
„Słyszeć barwy, widzieć dźwięki”
Z ZAKRESU EDUKACJI MUZYCZNO – PLASTYCZNEJ PRZEZNACZONY DLA DZIECI 5 LETNICH
Autor programu: Ewa Iwańska
Obszar realizacji programu: Publiczne Przedszkole nr 4
Czas realizacji: listopad 2018 – maj 2019
Częstotliwość zajęć: 4 zajęcia w miesiącu
Czas trwania zajęcia: około 30 minut
- Charakterystyka programu
Twórczość jest ważnym czynnikiem rozwoju każdego dziecka, czynnikiem warunkującym jego funkcjonowanie w dalszym dorosłym życiu oraz w sytuacjach społecznych. Istotne jest, by od najwcześniejszych lat życia szczególnie pielęgnować i stymulować twórczą aktywność dziecka, przejawiającą się w spontanicznej ekspresji. Bardzo istotnym źródłem twórczego działania jest bogata wyobraźnia, która pozwala dzieciom na tworzenie i realizację oryginalnych prac plastycznych. Ważne jest, by zapewnić dziecku swobodę wypowiadania się oraz odpowiednie warunki, które sprzyjałyby wyrażaniu jego myśli i odczuć.
Możliwa jest także integracja myślenia muzycznego i plastycznego poprzez przekładanie na język plastyczny/muzyczny pojęć takich jak: barwa, wysokość, dynamika, kierunek, plama, kształt/forma, tempo, faktura (M. Przychodzińska, Wychowanie muzyczne – idee, treści i kierunki rozwoju, s. 54)
Kiedy dziecko ma kontakt z muzyką, zwłaszcza klasyczną, rozwija aktywną i twórczą wyobraźnię. Szereg zadań muzycznych oraz muzyczo – plastycznych zakłada szukanie przez dzieci samodzielnych rozwiązań, które mają charakter indywidualny. Tego typu działania oddalają myślenie dziecka od rozwiązań schematycznych i typowych, co wpływa na rozwój myślenia dywergencyjnego. Różne możliwości rozwiązań zadań muzycznych i plastycznych angażują wyobraźnię i aktywizują myślenie dziecka.
Zajęcia muzyczno – plastyczne dla dzieci w wieku przedszkolnym mają na celu rozbudzenie wrażliwości muzycznej i estetycznej dzieci, rozwijanie zamiłowania do śpiewu, muzyki, tańca oraz zaspokajanie potrzeby ruchu przez:
- rozwijanie słuchu muzycznego
- kształcenie poczucia rytmu
- poprawne śpiewanie piosenek
- poprawne i estetyczne poruszanie się
- wspólne muzykowanie
- rozwijanie inwencji twórczej, myślenia dywergencyjnego
- rozwijanie wyobraźni czynnej, twórczej
- inicjowanie zdolności kreatywnych
- poszukiwanie artystycznych rozwiązań
- stosowanie różnorodnych technik plastycznych
Program zajęć muzycznych „Słyszeć barwy, widzieć dźwięki” przeznaczony jest dla dzieci w wieku przedszkolnym.
- Cele ogólne programu:
- kształtowanie umiejętności czynnego i spontanicznego obcowania z muzyką
- rozbudzanie zamiłowania do muzyki, śpiewu, tańca
- kształcenie poczucia rytmu
- rozwijanie predyspozycji i wrażliwości muzycznej
- kształcenie możliwości głosowych
- rozwijanie twórczej aktywności muzycznej i plastycznej
- kształcenie percepcji słuchowej
- rozwijanie koordynacji wzrokowo – ruchowej
- integracja grupy
- Metody realizacji programu:
- Metody słowne – poszerzające zasób słownictwa dzieci
- Metody percepcyjne – obejmujące obserwację, pokaz
- Metody aktywizujące – kształtujące postawę twórczą
- Metody problemowe – uczące poznawania rzeczywistości poprzez poszukiwania dróg rozwiązania problemu
- Metody odtwórcze – zadaniowe, ruchowo – naśladowcze
- Metoda zadań stawianych do wykonania – pobudzanie aktywności dzieci do podejmowania działań mających na celu zdobywanie nowych wiadomości i umiejętności
- Formy:
- Praca z całą grupą
- Praca w zespołach
- Praca indywidualna
- Oczekiwane efekty programu:
Dla dzieci:
- dziecko ma kontakt z muzyką, uwrażliwia się na nią
- dziecko rozwija inwencję twórczą
- dziecko dostosowuje ruch ciała do muzyki, zmian dynamicznych, rytmicznych oraz tempa
- wykorzystuje różne techniki plastyczne do przedstawienia treści muzycznych
- myślenia muzycznego i plastycznego poprzez przekładanie na język plastyczny/muzyczny pojęć takich jak: barwa, wysokość, dynamika, kierunek, plama, kształt/forma, tempo, faktura
Dla nauczyciela:
- poszerzanie i propagowanie kultury muzycznej
- poszerzanie swojej wiedzy z zakresu edukacji muzycznej i plastycznej wykorzystywanie jej w praktyce
- satysfakcja z wykonywanej pracy
Dla przedszkola:
- poprzez realizację programu przedszkole oferuje rodzicom szerszą ofertę edukacyjną dla dzieci
- tworzenie bliższej więzi rodziców z placówką
Ewaluacja programu własnego:
Ewaluacja programu „Słyszeć barwy, widzieć dźwięki” ma na celu pozyskanie informacji na temat:
- zainteresowań, wiedzy oraz umiejętności dzieci w zakresie edukacji muzyczno –plastycznej
(prezentowanych m.in. podczas występów dla rodziców, konkursów)
- stopnia atrakcyjności prowadzonych zajęć
- skuteczności metod i form stosowanych podczas realizacji zadań
Ewaluując program zastosuję następujące metody ewaluacji:
– kształtująca – dokonywana podczas realizacji programu
– nieoficjalna – dokonana na użytek własny
– podsumowująca – która odniesie się do efektów zrealizowanego programu
Metody ewaluacji
- Obserwacja dzieci uczestniczących w zajęciach – zbieranie informacji na temat przebiegu realizacji programu
Wyniki ewaluacji mojego programu będą uzasadniały potrzebę określonych zmian w programie.
Literatura:
- Brzezińska R., Muzyka i ruch w przedszkolu na cztery pory roku
- Malko D., Metodyka wychowania muzycznego w przedszkolu
- Smoczyńska – Nachtman U., Kalendarz muzyczny w przedszkolu
- Staniek Marzena „ Konspekty zajęć rytmiczno – muzycznych dla grupy 5-6- latków na cały rok szkolny”
- Malko Dorota „ Metodyka wychowania muzycznego w przedszkolu”
- Podolska Beata „ Z muzyką w przedszkolu”
- Materiały z pracy dyplomowej własnej „Rozwijanie twórczości plastycznej dziecka w wieku przedszkolnym poprzez wykorzystanie muzyki klasycznej”
Zadania |
Cele operacyjne |
Metody pracy |
Termin realizacji |
1. Kolorowe przedszkole 2. Poznajemy instrumenty perkusyjne 3. Rozwijanie poczucie tempa 4. „Marzyciel” – barwa muzyczna i plastyczna 5. Zimowy „Taniec Wieszczki Cukrowej” 6. To też gra! 7. „Zimowe pejzaże” „Spring Waltz” F. Chopina 8. Muzyka smutna i wesoła 9. Zimowe psikusy 10. Kształtowanie wyobraźni działaniem dźwięków 11. Skojarzenia z muzyką – zajęcia z wykorzystaniem wiolonczeli 12. Cztery pory roku w zabawie muzycznej 13. „List do zimy” – muzykowanie do piosenki na instrumentach perkusyjnych 14. Smerfne zabawy 15. Gdzie jest Memo? 16. „Marsz Turecki” czyli kolorowe koła, kolorowe rondo 17. „Akwarium” – Prace wykonane pastelami olejnymi na folii do utworu Kamille Saint – Saens „Karnawał zwierząt: Akwarium”. 18. „Akwarium” – taniec z bibułą do utworu Kamille Saint – Saens „Karnawał zwierząt: Akwarium”. 19. Coraz wolniej, coraz szybciej 20. „Walc kwiatów” –układanie ilustracji do utworu ze ścinków kolorowych papierów do utworu Piotra Czajkowskiego „Walc kwiatów” z baletu „Dziadek do orzechów”. 21. „Mowa ekspresyjna” –czyli ćwiczenia logorytmiczne 22. „Taniec z szarfą” do fragmentu utworu C. Saint-Saens “Dance Macabre”. 23 . „Wielki koncert na polanie” 24. „Klepany” – taniec ludowy w parach 25. Zabawa z utworem Carla Orffa „Carmina Burana” (początkowy fragment utworu). |
-zapoznaje się z brzmieniem syntezatora (pianina)
-słucha improwizowanej bajki muzycznej -uczy się melodycznych zwrotów (sygnałów muzycznych):„Dzień dobry pani”. „Dzień dobry dzieci” -słucha opowiadania n-la „W krainie instrumentów” – uwrażliwia się na barwę brzmienia wybranych instrumentów perkusyjnych -poznaje wygląd i brzmienie drewienek, kołatki, dzwonków chromatycznych, tamburyna, bębenka, trójkąt, talerze, janczary i marakasy – rozwiązuje zagadki słuchowe „Co to za instrument?” – wyrabia umiejętności związane z pobudzaniem i hamowaniem ruchu, poczuciem tempa -bierze aktywny udział w zabawach inhibicyjno – incytacyjnych -wysłuchanie utworu Jana P. Kaczmarka „Piano variation in blue” z filmu „Marzyciel”. – opowiadanie o tym, czym są marzenia, jakie mamy marzenia – wykonywanie pracy „Kolorowe marzenia” pastelami olejnymi do utworu – poznaje utwór muzyczny Piotra Czajkowskiego -określa tempo i nastrój poznanego utworu muzycznego -tańczy prosty utwór choreograficzny przy poznanym utworze – wyraża się twórczo w formie ruchowej – poznaje niekonwencjonalne sposoby wydobywania dźwięków np. z folii, kartki papieru, krążków drewna, klocków -gra akompaniament na wybranym „instrumencie” – słucha „Spring Waltza” Fryderyka Chopin – wykonuje pracę plastyczną na podstawie utworu z wykorzystaniem farb plakatowych i folii aluminiowej – maluje palcami dobierając barwy farb do usłyszanych farb utworu na bazie skojarzeń – słucha muzyki (smutnej i wesołej) improwizowanej przez nauczyciela na instrumencie klawiszowym – wyraża ruchem treść smutnej i wesołej bajki – rysuje pastelą rysunek do wesołej lub smutnej bajki – rozwija myślenie, wyobraźnię i kreatywność – podejmuje spontanicznie zaproponowane działania -uwrażliwi a się na zmiany wysokościowe – porusza się według pokazu n-la dbając o estetyczny ruch w przestrzeni -kształci pomięć muzyczną poprzez powtarzanie krótkich śpiewanych melodii -nauka tworzenia par i trójek w zabawie – wsłuchuje się w muzykę improwizowaną przez nauczyciela w wysokim i niskim rejestrze fortepianowym – wymyśla tematy związane z poszczególnymi rejestrami (np. góry, niebo nad łąką, kopalnia, świat pod wodą itp.) – odgaduje zagadki muzyczne przedstawione w opowieści z wykorzystaniem wiolonczeli – wymyśla własną zagadkę muzyczną i z pomocą n-la przedstawia ją z wykorzystaniem poznanego instrumentu – czerpie radość ze wspólnej zabawy i możliwości improwizacji muzycznej na wiolonczeli -poznaje piosenkę „List do zimy”- zwrócenie uwagi na zmianę tempa -ćwiczy koncentrację i podzielność uwagi -ćwiczy koordynację ruchowo – słuchową – kształtuje umiejętności związane z pobudzaniem i hamowaniem ruchu – uwrażliwia słuch na zmiany zachodzące w dynamice utworu – rozpoznaje poznane instrumenty perkusyjne i reaguje w umówiony wcześniej sposób na ich brzmienie – słucha uważnie utworu muzycznego -zwrócenie uwagi na formę ronda i powtórzeń muzycznych Wykonuje pracę plastyczno – muzyczną na podstawie utworu – słucha utworu z muzyki klasycznej – wykonuje pracę na folii tworząc witraż -poznaje ciekawa technikę plastyczną – rozwija wyobraźnię -słucha utworu z muzyki klasycznej – wykonuje pracę na folii tworząc witraż -poznaje ciekawa technikę plastyczną – rozwija wyobraźnię -kształtuje umiejętności związane z pobudzaniem i hamowaniem ruchu – uwrażliwia słuch na zmiany zachodzące w dynamice utworu – wykorzystuje ruch do przedstawienia usłyszanej muzyki -współpracuje z całym zespołem – poznaje utwór Piotra Czajkowskiego -układa swoją interpretację utworu poprzez kolorowe ścinki papieru -wykorzystuje akompaniament naturalny i perkusyjny w ćwiczeniach logarytmicznych – rozwija poczucie rytmu -poprawnie wydobywa głos, prawidłowo wymawia tekst – estetycznie porusza się przy muzyce – sprawnie posługuje się rekwizytem – szarfą Wykonuje figury wg pokazu i poleceń n-la – poznaje piosenkę „Wielki koncert na polanie” – wykorzystuje znane instrumenty perkusyjne, by zagrać akompaniament – muzykuje przy akompaniamencie gitary i śpiewie nauczyciela -współdziała z grupą – kształtuje wrażliwość słuchową – uwrażliwi a słuch na zjawiska rytmiczne i metryczne zachodzące w muzyce -rozwijanie inwencji twórczej -współdziała w parze – słucha uważnie utworu muzycznego -wykonuje pracę plastyczno – muzyczną na podstawie utworu rysując kolorowymi kredami na czarnym kartonie |
– słowna
-pokazowa – zadaniowa -słowna -pokazowa – zadaniowa – metody aktywizujące – ekspresyjna -słowna -pokazowa – zadaniowa – metoda ekspresji twórczej R. Labana – metody aktywizujące -A. i M. Kniessów -słowna -pokazowa – zadaniowa – aktywizujące -A. i M. Kniessów – słowna -pokazowa -zadaniowa – metody aktywizujące – ekspresyjna – działania praktycznego -słowna -pokazowa – zadaniowa – aktywizujące -słowna -pokazowa – zadaniowa – metoda twórczego myślenia „Burza mózgów” J. Osborne – metody aktywizujące -drama z elementami pantomimy -słowna -pokazowa – zadaniowa – aktywizujące -drama z elementami pantomimy -słowna -pokazowa – zadaniowa – aktywizujące słowna -pokazowa – zadaniowa -aktywizujące – drama z elementami pantomimy -słowna -pokazowa – zadaniowa – aktywizujące -słowna -pokazowa – zadaniowa – aktywizujące -słowna -pokazowa – zadaniowa – aktywizujące -słowna -pokazowa – zadaniowa -aktywizujące -Carla Orffa słowna -pokazowa -zadaniowa – metody aktywizujące – ekspresyjna – działania praktycznego słowna -pokazowa -zadaniowa – metody aktywizujące – ekspresyjna – działania praktycznego -słowna -pokazowa – zadaniowa – metoda ekspresji twórczej R. Labana – metody aktywizujące -A. i M. Kniessów -drama z elementami pantomimy – słowna -pokazowa -zadaniowa – metody aktywizujące – ekspresyjna – działania praktycznego – słowna -pokazowa -zadaniowa – metody aktywizujące – ekspresyjna – słowna -pokazowa -zadaniowa – metody aktywizujące – ekspresyjna – działania praktycznego – słowna -pokazowa -zadaniowa – metody aktywizujące – ekspresyjna – działania praktycznego |
Listopad 2018 Listopad 2018 Listopad 2018 Listopad 2018 Grudzień 2018 Grudzień 2018 Grudzień 2018 Styczeń 2019 Styczeń 2019 Styczeń 2019 Styczeń 2019 Luty 2019 Luty 2019 Luty 2019 Marzec 2019 Marzec 2019 Marzec 2019 Marzec 2019 Kwiecień 2019 Kwiecień 2019 Kwiecień 2019 Maj 2019 Maj 2019 Maj 2019 Maj 2019 |