Program autorski “Empatyczny przedszkolaczek”

Program społeczny dla dzieci w wieku przedszkolnym

“MOJA MAŁA, WIELKA POMOC –
EMPATYCZNY PRZEDSZKOLACZEK”

Autorzy:

Anna Kozłowska- mgr z przyg. ped., psycholog, szkolenie z zakresu pedagogiki zabawy; metody projektów badawczych; ruchu rozwijającego W .Sherborne; kurs pierwsza pomoc przedmedyczna; warsztaty „Opracowywanie programów działań edukacyjnych, wychowawczych i terapeutycznych”. Uczestniczka konferencji „Zaburzenia wychowawcze XXI wieku- etiologia, profilaktyka oraz nowe uzależnienia”.

Grażyna Laskus- mgr z przyg. ped., nauczyciel dyplomowany, uczestniczka wielu kursów i szkoleń z zakresu pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym.

Wprowadzenie

Przedszkole jest placówką, która pełni funkcje wychowawczą, dydaktyczną oraz opiekuńczą. Takie właśnie zadania stawia sobie prezentowany program. Dziecko uczy się postaw prospołecznych oraz wdraża je w sytuacje dnia codziennego. Dziecko poprzez pomaganie innym zwiększa swą samoocenę, a także rozwija się u niego silne poczucie sprawstwa.

Adresaci

Program adresowany jest do dzieci w wieku przedszkolnym i ich opiekunów, nauczycieli i pracowników przedszkola.

Partnerzy

Rodzice, seniorzy, pracownicy schroniska dla zwierząt, specjaliści (ratownik medyczny, jak również straż miejska- poznanie zasad bezpieczeństwa jako minimalizowanie zagrożeń środowiska zewnętrznego).

Termin

Realizacja odbywa się przez okres jednego roku szkolnego.

Zakres

Program będzie dotyczył takich zagadnień jak: rozpoznawanie i nazywanie emocji, rozróżnianie postaw pozytywnych i negatywnych, modelowanie zachowań prospołecznych, bezpieczeństwo w środowisku zewnętrznym, pierwsza pomoc przedmedyczna.

Cele programu

– kształtowanie pożądanych postaw prospołecznych
– zdobycie wiedzy i umiejętności związanych z dostrzeganiem emocji u drugiego człowieka
– kształtowanie umiejętności różnicowania, co jest dla innych miłe, a co niesympatyczne
– wyrobienie nawyku dostrzegania słabości i pomocy innym
– wzbudzenie świadomości dotyczącej istniejących zagrożeń i sposobów radzenia sobie z nimi
– kształtowanie w dziecku poczucia sprawstwa, wzrost samooceny.

Spodziewane efekty działań:

– dziecko podejmuje z własnej inicjatywy działania mające na celu pomoc innym
– dziecko potrafi rozróżnić emocje występujące u drugiego człowieka
– dziecko rozróżnia zachowania pozytywne i negatywne
– dziecko dostrzega zagrożenia płynące ze świata zewnętrznego i umie sobie z nimi radzić
– dziecko staje się bardziej samodzielne
– rodzice wspierają dziecko poprzez znajomość celu programu, prezentowanie postaw prospołecznych oraz wzmacnianie samodzielności u dziecka
– rodzice wraz z dziećmi biorą udział we wszelkich akcjach charytatywnych na rzecz słabszych organizowanych w przedszkolu
– nauczyciele wykorzystują wszelkie pomoce dydaktyczne do prowadzenia zajęć promujących cele programu.

Metody

– metody oglądowe, pokazowe
– działalności twórczej
– metody aktywizujące
– metoda projektów badawczych
– metoda ruchu rozwijającego W. Sherborne jako metoda zwiększająca współpracę i zaufanie w grupie.

Promocja

Skonstruowane scenariusze zostaną udostępnione poprzez Internet do wykorzystania przez innych nauczycieli.

Monitorownie

– scenariusze
– zapisy w dzienniku
– organizowanie przez nauczycieli oraz udział rodziców i dzieci w akcjach charytatywnych organizowanych na terenie przedszkola

Ewaluacja

– sprawozdanie nauczycielek za cały okres realizacji programu
– lista akcji, w których uczestniczyli realizatorzy programu (nauczyciele, rodzice i dzieci).
– opinie od rodziców dzieci oraz od samych pociech

Realizacja celów

– zapoznanie rodziców z założeniami programu, omówienie jego przebiegu, uzyskanie akceptacji (wrzesień/październik)
– powołanie klubu wzajemnej pomocy w grupie, zorganizowanie wśród dzieci konkursu na jego nazwę (październik)
– prowadzenie zajęć dydaktycznych według przygotowanych wcześniej scenariuszy (październik-maj)
– udział w zajęciach dydaktycznych specjalistów- ratownik medyczny, przedstawiciel straży miejskiej (elementy metody projektu)
– realizacja programu „Przygody Kuby i Kleksa”- bezpieczeństwo dzieci (październik- maj, zajęcia popołudniowe)
– wizyta w sklepie zoologicznym- lekcja jak dbać o zwierzęta?- elementy metody projektu
– wykorzystywanie zabaw tematycznych, pantomimy, historyjek obrazkowych, wspólne przygotowywanie bajek o tematyce prospołecznej (październik- maj)
-wykorzystywanie sytuacji dnia codziennego do wdrażania zachowań prospołecznych- poprzez odznaki „ dziś pomogłam/em” (paźdz.- maj)
– wykorzystanie elementów metody W. Sherborne (październik- maj, zajęcia poranne)
– udział w akcjach charytatywnych- na rzecz schronisk dla zwierząt, różnych fundacji (zbiórka żywności, ubrań, nakrętek itp.)
-zorganizowanie wewnętrznego konkursu plastycznego dla dzieci i rodziców pt. „Moja mała, wielka pomoc” (maj)
– wzajemna pomoc „dzieci seniorom”- zapraszanie seniorów na zajęcia twórcze, odczuwanie radości ze wspólnie spędzonego czasu (październik- maj)
– zorganizowanie quizu na temat pomocy (kwiecień)

Koszty

– materiały plastyczne zakupione przez rodziców
– wizyta specjalistów (praca wolontariacka)
– koszty związane z udziałem w akcjach charytatywnych, zależne od woli rodziców i nauczycielek
– pomoce dydaktyczne będące własnością przedszkola.

Scenariusze zajęć- konspekty

Październik- „Empatyczny przedszkolaczek na start”- rozpoznawanie emocji, rozróżnianie prospołecznych postaw
Listopad- „Jestem bezpieczny”; zaproszenie specjalistów, metoda projektów
Grudzień- „Inni a tacy sami”; pomagamy dzieciom z domu dziecka -akcja „Gwiazdeczka”
Styczeń- „Pomagamy zwierzętom przetrwać zimę”, akcja na rzecz schroniska dla zwierząt
Luty- „Pomagamy ptakom”, akcja dokarmianie
Marzec- „Byłem mały, jestem duży”; akcja na rzecz seniorów- zajęcia twórcze
Kwiecień-„Jak pomagali bohaterowie bajek?”-naśladowanie pozytywnych zachowań, quiz
Maj- „Mamo, tato, ja to zrobię!”; konkurs plastyczny „Moja mała, wielka pomoc”

Scenariusz 1- konspekt

Empatyczny przedszkolaczek na start.

Powitanie- „W naszym kręgu”

Zabawa „Gorące krzesła” (kto lubi…)

To ja- przedstawienie siebie za pomocą rysunku na kwiatku z pięciu płatków (moje ulubione zajęcie, mój ulubiony kolor, moje ulubione zwierzątko, moja ulubiona pora roku, nie lubię)

Prezentacja swoich kwiatków, umieszczenie ich w „dużym wazonie”

Zabawa ruchowa „Studio dziwnych kroków” (wykorzystanie elementów ludzie do ludzi)

Zabawa- opowiadanie „Co mogła czuć Emilka”- obrazki emocji (gra dydaktyczna)

„Zgadnij co się dzieje?”- przedstawienie scenek za pomocą pantomimy, zwracanie uwagi na gesty, mimikę

Zabawa „Mam dość!”- nauka sygnalizowania swojej złości

Zabawa z piłką (kto ma piłkę mówi coś miłego osobie obok)

Na zakończenie „Iskierka przyjaźni”.

Scenariusz 2

Jestem bezpieczny.

Powitanie „Witam osoby, które…”

Przypomnienie przez dzieci swojego imienia, nazwiska oraz adresu zamieszkania

Zabawa „Komu mogę przekazać swoje dane”

Zabawa ruchowa „Zielone, żółte i czerwone kółeczka”

Nasze zabawy- rozróżnianie, które są bezpieczne, a które nie

Zabawa dydaktyczna „W naszym ogródeczku”- dziecko, które ma piłkę, mówi o czym pamięta, bawiąc się na danym sprzęcie ogrodowym

Zabawa ruchowa- wyszukiwanie w sali rozsypanych cyfr, które po złożeniu utworzą telefon alarmowy

Zabawa „Po drodze do…”- zadaniem części grupy jest wymienienie niebezpieczeństw, jakie mogą je spotkać w domu, drugiej części- w środowisku zewnętrznym

Quiz „Co wtedy?”- odpowiedzi a, b i c.

Np. Gdy jestem sam, a ktoś puka do drzwi..
Gdy tata zasłabnie..
Gdy zauważę ogień…
W samochodzie…
Gdy piłka wypadnie mi na jezdnię…

Zabawa „Jestem bezpieczny, bo umiem pomóc innym i inni mi pomogą”. Dzieci w parach pomagają na zmianę sobie: np. pomóż staruszce przejść przez śliskie podłoże.

Podziękowanie za zajęcia.

Scenariusz 3

Inni a tacy sami.

Powitanie zabawą „Ludzie do ludzi”

Zorganizowanie wystawy zdjęć i pocztówek z różnych stron świata, wspólne oglądanie.

Rozsypanka- wyszukiwanie po sali elementów obrazków. Składanie ich w małych zespołach.

Nazywanie przedstawionych postaci, klasyfikowanie ich charakterystycznych rzeczy- domów, przyborów, tradycyjnych ubrań.

Rozmowa na temat dzieci z różnych stron świata.

Magiczny worek- odkrywanie przez dzieci przedmiotów i dopasowywanie ich do postaci, którym są one potrzebne.

Pomagamy naszym przyjaciołom- scenki dramowe- zbiórka darów, wzniesienie mostów, budynków, przygotowanie ubrań

Przygotowanie wspólnego plakatu zachęcającego do zbiórki darów.

Podziękowanie za zajęcia.

Scenariusz 4

Pomagamy zwierzętom przetrwać zimę.

Powitanie.

Zabawa ruchowa „Stary niedźwiedź”

Rozwiązywanie zagadek o zwierzętach- wprowadzenie do tematu

Słuchanie i oglądanie inscenizacji „Zwierzęta w zimie”

Rozmowa na temat inscenizacji. Próba odpowiedzi na pytanie jak można zwierzętom pomóc w zimie

Ćwiczenia klasyfikacyjne- co jedzą zwierzęta?

Zabawa ruchowa z elementami opowiadania ”Na spacerze”

Wspólne przygotowanie historyjki obrazkowej „Psiak- nieborak”

Zorganizowanie akcji na rzecz zwierząt- zachęcenie dzieci do udziału.

Zabawa przy piosence „Puszek Okruszek”.

Zakończenie zajęć.

Scenariusz 5

Pomagamy ptakom.

Powitanie zabawą ruchową „W gnieździe”

Słuchanie wiersza W. Domeradzkiego „Ptaki i dzieci”

Zachęcanie do wypowiedzi na temat wiersza

Zabawa inscenizowana przy piosence „Wróbelki zimą”

Przypomnienie wyglądu i nazw ptaków

Klasyfikowanie ptaków na te, które zostają z nami w zimie i na te, które odlatują

Zabawa ruchowa „Głodne ptaszki”

Przedstawienie dzieciom rożnych ziaren, którymi można dokarmiać ptaki (pszenica, słonecznik, kukurydza, kasza)

Kształtowanie pojęć orientacji przestrzennej- ptaszek w karmniku

Wycieczka do ogrodu przedszkolnego- nasypanie ziaren do karmników

Podziękowanie za zajęcia.

Scenariusz 6

Jestem duży, byłem mały.

Powitanie zabawą „Od najmniejszego do największego”

Przedstawienie wiersza „Jestem duży, byłem mały”

Rozmowa na temat wiersza.

Historyjka obrazkowa- dorastanie.

Ukazanie różnic między dziećmi, dorosłymi i starszymi osobami.

Zabawa ruchowa „Dla małego, dla dużego”

Burza mózgów „Jak mogę sprawić przyjemność osobie starszej?”

Wybranie pomysłu przez dzieci i jego realizacja.

Odwiedziny w domu Seniora.

Podziękowanie za zajęcia.

Scenariusz 7

Jak pomagali bohaterowie bajek?

Powitanie zabawa „Pszczółka z Guciem”

W księgarni- zabawa tematyczna- każde dziecko wybiera jedną książeczkę.

Uzasadnianie wyboru książeczki przez dziecko.

Odczytanie fragmentu bajek przez nauczyciela.

Opisywanie przez dziecko zachowania pozytywnego.

Naśladujemy bohaterów- scenki dramowe.

Kolorowanie ulubionych postaci z bajek.

Zabawa muzyczno- ruchowa do piosenki „Smerfy”

Podziękowanie za zajęcia.

Scenariusz 8

Mamo, tato, ja to zrobię!

Powitanie zabawą „Mało nas”

Czytanie i analiza opowiadania „ Trzej synowie” Bruno Ferrero

Rozmowa kierowana na temat „Jak pomagam rodzicom?”

Wspólne opracowanie „Top-listy Domowych Skrzatów”- dzieci spośród obrazków wybierają te, które przedstawiają ich pomoc w domu. Obrazki wybierane najczęściej przyklejane są na listę przez nauczyciela.

Zabawa pantomimiczna „Zgadnij, co robię?”

Gdy pomagam komuś, to czuję..- dokańczanie zdań przez dzieci.

Zabawa ruchowa „Praczki”

Rozróżnianie „W czym mogę pomóc, a co jest dla mnie niebezpieczne?”

Zabawa tematyczna „Dom”

Podziękowanie za zajęcia.