Zajęcia metodą MRM (Mobilnej Rekreacji Muzycznej) prowadziłam przez okres 2 lat w grupach dzieci 3-letnich i 4-letnich. Inspiracją do jej zastosowania było osobiste doświadczenie uczestnictwa w zabiegu muzykoterapii w sanatorium oraz lektura książki poleconej przez prowadzącą zajęcia pt. „Mobilna Rekreacja Muzyczna (MRM)”. Autorem i prekursorem metody jest Maciej Kierył. Pierwotnie wdrażał on metodę MRM w pracy z pacjentami Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie oraz w placówkach sanatoryjnych z dziećmi i osobami w wieku starszym, później także z dziećmi zdrowymi.
Metoda MRM zakłada następujące etapy aktywności dziecięcej we wskazanej kolejności:
1) Odreagowanie – prymitywne ćwiczenia ruchowe o wzrastającej dynamice i tempie.
Cele:
– ułatwienie odreagowania napięć psychofizycznych,
– wyciszenie do dynamicznego skoordynowanego ruchu.
2) Zrytmizowanie – ćwiczenia rytmiczno-ruchowe.
Cele:
– koordynacja pracy kończyn górnych i dolnych,
– wyrabianie koordynacji wzrokowo-ruchowej,
– rozwój poczucia rytmu i orientacji przestrzennej,
– zintegrowanie grupy.
3) Uwrażliwienie – ćwiczenia muzyczne i plastyczne wyciszające i poszerzające wrażliwość.
Cele:
– poprawa percepcji słuchowej i wzrokowej,
– uwrażliwienie dzieci na piękno,
– kształcenie umiejętności rozpoznawania i panowania nad emocjami,
– zaspokajanie potrzeby tworzenia.
4) Relaksacja – bajki terapeutyczne, trening autogenny Schulza.
Cele:
– kontrolowana redukcja napięcia psychofizycznego,
– kompensacja niezaspokojonych potrzeb i dowartościowanie dziecka,
– budowanie pozytywnych emocji, nadziei, akceptacji, przyjaźni,
– wskazanie źródeł leku i sposobów radzenia sobie z trudnościami.
5) Aktywizacja łagodna
– ćwiczenia stopniowo aktywizujące i pionizujące ciało,
– ćwiczenia oddechowe.
Cel:
– nabywanie świadomości uczucia odprężenia i pozytywnego stosunku do otoczenia.
6) Aktywizacja dynamiczna:
– ćwiczenia rytmiczne, muzykowanie perkusyjne, spokojny aerobik, improwizacje taneczno-ruchowe.
Cele:
– budzenie motywacji do działania
– poprawa koncentracji i dynamizacja procesów myślowych,
– poprawa motoryki.
7) Rozmowa – wrażenia, propozycje nowych ćwiczeń i zabaw, muzyki, ocena krytyczna.
Cel:
– uzyskanie informacji zwrotnych
Osobiście zaadaptowałam metodę do pracy z dziećmi przedszkolnymi. Opracowałam potrzebne materiały zachowując główne założenia i cele metody. Przygotowałam nagrania utworów muzycznych (5 zestawów – stosowanych zamiennie) jako podkład dźwiękowy do zabaw ruchowych, rytmicznych, muzycznych, choreotanecznych, plastycznych i relaksacyjnych. Zachowałam kolejność proponowanych przez autora etapów. W jeden z etapów zajęć (trzeci) nazwany „UWRAŻLIWIENIEM” wplatałam różnorodną działalność plastyczną dzieci (malowanie muzyki, lepienie, kolaż, dobieranie fotografii do muzyki). Kolejnemu zaś etapowi, tj. „RELAKSOWI” towarzyszyła najczęściej czytana lub opowiadana przeze mnie bajka terapeutyczna o charakterze relaksacyjnym, edukacyjnym bądź psychoterapeutycznym.
Miałam możliwość zaprezentowania swoich pomysłów autorowi metody, co spotkało się z jego aprobatą. Pochwalił moje kreatywne podejście do zaproponowanego przez niego schematu działań.
Jako środki pomocnicze wykorzystałam:
– opracowane przeze mnie zestawy utworów muzycznych, instrumenty rytmiczne dostępne w instrumentarium przedszkola, naturalne oraz wykonane samodzielnie i wraz z dziećmi na zajęciach plastyczno-technicznych,
– materiały plastyczne, fotografie,
– bajki terapeutyczne i inne utwory literackie,
– nagrania muzyczne wraz z propozycjami ćwiczeń i zabaw do opracowanego przez Macieja Kieryła zestawu pt. „NOT ONLY MOZART” (utwory J. Haydna, D. Scarlattiego, G. Haendla, A. Vivaldiego, J. S. Bacha )
Oto moje propozycje zestawów nagrań muzycznych:
Zestaw nr 1
– N . Rimsky-Korsakow „Lot trzmiela” – wyk. Manovar – odreagowanie
– M. Jackson „Billy Jean” – – zrytmizowanie
– J. M. Jarre „Oxygene” – – uwrażliwienie
– „Wyspa w słońcu” – „Muzyka, która leczy” – relaksacja
– Ultravox „Vienne” POP – aktywiz. łagodna
– L. van Beethoven „Oda do radości” – aktywiz. dynamiczna
Zestaw nr 2
– Guns’n’Roses „Paradise city” – odreagowanie
– W. A. Mozart “Menuet” – zrytmiz.
– J. Strauss “Nad pięknym, modrym Dunajem” – uwrażliw.
– „Lotos” – zest. „Muzyka, która leczy” – relaks
– Katie Melua „Five million bicycles” – – aktywiz. łag.
– P. Czajkowski „MARSZ” z „Dziadka do orzechów” – aktywiz. dynam.
Zestaw nr 3
– J. Offenbach KANKAN z „Orfeusza w piekle” – odreagowanie
– L. Armstrong „Hello Dolly” – zrytmizowanie
– L. Armstrong “What a wonderful world” – uwrażliwienie
– B. Adams “Have you ever really” – relaks
– “Uśmiechnij się” – Chłopcy z Placu Broni – aktywiz. łagodna
M. Balton „Love is the Power” (The Christmas Album) – aktywiz. dynam.
Zestaw nr 4
– M. Balton „Santa Claus Is Coming to Town” – odreagowanie
– F. von Suppé „Lekka kawaleria” uwertura – zrytmizowanie
– Enya „Orinoko flow” – uwrażliwienie
– P. Czajkowski „Serenada na smyczki” – relaks
– L. Armstrong „C’est si bon” – aktywiz. łagodna
– J. Strauss (ojciec) „Marsz Radetzkiego” -aktywiz. dynamiczna
Zestaw nr 5
– A. Borodin „Tańce połowieckie” z „Kniazia Igora” – odreagowanie
– Wham „Last Christmas” – zrytmizowanie
– L. Armstrong „Lazy river” – uwrażliwienie
– F. Schubert „ Ave Maria” – relaks
– J. Strauss (syn) „Odgłosy wiosny” – aktywiz. łagodna
– A. Gadowski „Kiedy idę” – aktywiz. dynamiczna
Metodę MRM stosowałam:
– jako zajęcia muzyczno-ruchowe poprzedzające aktywność umysłową,
– jako inspirację do zajęć plastycznych, tanecznych i teatralnych.
Zajęcia odbywały się dwa razy w tygodniu, zwykle w godzinach porannych, tuż po śniadaniu. W bardzo krótkim czasie stały się rytuałem. Angażowały uwagę i aktywność dzieci maksymalnie (zwłaszcza tych bardzo aktywnych ruchowo i nadpobudliwych).Różnorodność stosowanych zamiennie środków dydaktycznych i inspirujących komentarzy słownych, możliwość aktywnego uczestnictwa i miejsce na twórczość własną nie pozwalały uczestnikom na znużenie.
Zajęcia wyzwoliły w dzieciach prawdziwe zaangażowanie twórcze. Nawet dzieci początkowo bierne , bądź wycofane stopniowo angażowały się w wykonywanie zadań, zarówno tych odtwórczych i sugerowanych jak i tych wymagających ich osobistej inwencji. W przeciągu kilku miesięcy wzrósł u dzieci poziom koncentracji i zdolności skupienia uwagi, zmalała częstotliwość zachowań agresywnych, a co najważniejsze , ujawniły się prawdziwe talenty muzyczne, taneczne i plastyczne.
Wszystkich tych, którym bliska jest muzyka, plastyka, literatura oraz aktywność taneczno- ruchowa, zachęcam do wykorzystania elementów metody MRM w prowadzonych przez siebie zajęciach i odsyłam do lektury książki M. Kieryła
pt. „ Mobilna Rekreacja Muzyczna(MRM)”. Proponowany przez autora model pracy pozostawia szerokie pole dla wprowadzenia własnych pomysłów adekwatnych do potrzeb określonej grupy. Ufam, ze zajęcia prowadzone tą metodą mogą stanowić atrakcyjne urozmaicenie w procesie „ zarażania” podopiecznych swoimi pasjami artystycznymi i rozwijania w nich postawy twórców zdolnych do wyrażania samych siebie i do współdziałania z innymi.