Metoda mobilnej rekreacji muzycznej (MRM) w pracy z dziećmi przedszkolnymi

Zajęcia metodą MRM (Mobil­nej Rekreacji Muzycznej) prowadziłam przez okres 2 lat w grupach dzieci 3-letnich i 4-letnich. Inspiracją do jej zastosowania było osobiste doświadczenie uczestnictwa w za­biegu muzykoterapii w sanatorium oraz lektura książki poleconej przez prowadzącą zajęcia pt. „Mobilna Rekreacja Muzyczna (MRM)”. Autorem i prekursorem metody jest Maciej Kierył. Pierwotnie wdrażał on metodę MRM w pracy z pacjentami Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie oraz w placówkach sanatoryjnych z dziećmi i osobami w wieku starszym, później także z dziećmi zdrowymi.

Metoda MRM zakłada następujące etapy aktywności dziecięcej we wskazanej kolejności:

1)     Odreagowanie – prymitywne ćwiczenia ruchowe o wzrastającej dynamice i tempie.

Cele:

–          ułatwienie odreagowania napięć psychofizycznych,

–          wyciszenie do dynamicznego skoordynowanego ruchu.

2)     Zrytmizowanie – ćwiczenia rytmiczno-ruchowe.

Cele:

–          koordynacja pracy kończyn górnych i dolnych,

–          wyrabianie koordynacji wzrokowo-ruchowej,

–          rozwój poczucia rytmu i orientacji przestrzennej,

–          zintegrowanie grupy.

3)     Uwrażliwienie – ćwiczenia muzyczne i plastyczne wyciszające i poszerzające wrażliwość.

Cele:

–          poprawa percepcji słuchowej i wzrokowej,

–          uwrażliwienie dzieci na piękno,

–          kształcenie umiejętności rozpoznawania i panowania nad emocjami,

–          zaspokajanie potrzeby tworzenia.

4)     Relaksacja  – bajki terapeutyczne,  trening auto­genny Schulza.

Cele:

–          kontrolowana redukcja napięcia psychofizycznego,

–          kompensacja niezaspokojonych potrzeb i dowartościowanie dziecka,

–          budowanie pozytywnych emocji, nadziei, akceptacji, przyjaźni,

–          wskazanie źródeł leku i sposobów radzenia sobie z trudnościami.

5)     Aktywizacja łagodna

–          ćwiczenia stopniowo aktywizujące i pionizujące ciało,

–          ćwiczenia oddechowe.

Cel:

–          nabywanie świadomości uczucia odprężenia i pozytywnego stosunku do otoczenia.

6)     Aktywizacja dynamiczna:

–          ćwiczenia rytmiczne, muzykowanie perkusyjne, spokojny aerobik, improwizacje taneczno-ruchowe.

Cele:

–          budzenie motywacji do działania

–          poprawa koncentracji i dynamizacja procesów myślowych,

–          poprawa motoryki.

7)     Rozmowa – wrażenia, propozycje nowych ćwiczeń i zabaw, muzyki, ocena krytyczna.

Cel:

– uzyskanie informacji zwrotnych

 

Osobiście zaadaptowałam metodę do pracy z dziećmi przedszkolnymi. Opracowałam potrzebne materiały zachowując główne założenia i cele metody. Przyg­otowałam nagrania utworów muzycznych (5 zestawów – stosowanych zamiennie) jako podkład dźwiękowy do zabaw ruchowych, rytmicznych, muzycznych, choreotanecznych, plastycznych i relak­sacyjnych. Zachowałam kolejność proponowanych przez autora etapów. W jeden z etapów zajęć (trzeci) nazwany „UWRAŻLIWIENIEM” wplata­łam różnorodną działalność plastyczną dzieci (malowanie muzyki, lepienie, kolaż, dobieranie fotografii do muzyki). Kolejnemu zaś etapowi, tj. „RELAKSOWI” towarzyszyła naj­częściej czytana lub opowiadana przeze mnie bajka terapeutyczna o charakterze relaksacyjnym, edukacyjnym bądź psychoterapeutycznym.

Miałam możliwość zaprezentowania swoich  pomysłów autorowi metody, co spotkało się z jego aprobatą. Pochwalił moje kreatywne podejście do zaproponowanego przez niego schematu działań.

Jako środki pomocnicze wykorzystałam:

–          opracowane przeze mnie zestawy utworów muzycznych, instru­menty rytmiczne dostępne w instrumentarium przedszkola, naturalne oraz wyko­nane samodzielnie i wraz z dziećmi na zajęciach plastyczno-technicznych,

–         materiały plastyczne, fotografie,

–         bajki terapeutyczne i inne utwory literackie,

–         nagrania muzyczne wraz z propozycjami ćwiczeń i zabaw do opracowanego przez Macieja Kieryła zestawu pt. „NOT ONLY MOZART” (utwory J. Haydna, D. Scarlattiego, G. Haendla, A. Vivaldiego, J. S. Bacha )

 

Oto moje propozycje zestawów nagrań muzycznych:

Zestaw nr 1

–   N . Rimsky-Korsakow „Lot trzmiela” – wyk. Manovar             – odreagowanie

–   M. Jackson      „Billy Jean” –                                 – zrytmizowanie

–   J. M. Jarre „Oxygene” –                                         – uwrażliwienie

–   „Wyspa w słońcu” –  „Muzyka, która leczy”      – relaksacja

–   Ultravox  „Vienne” POP                                         – aktywiz. łagodna

–   L. van Beethoven „Oda do radości”                     – aktywiz. dynamiczna

Zestaw nr 2

–   Guns’n’Roses „Paradise city”                                                      – odreagowanie

–   W. A. Mozart “Menuet”                                                                 – zrytmiz.

–   J. Strauss “Nad pięknym, modrym Dunajem”                            – uwrażliw.

–   „Lotos” – zest. „Muzyka, która leczy”                                        – relaks

–   Katie Melua „Five million bicycles” –                                        – aktywiz. łag.

–   P. Czajkowski „MARSZ” z „Dziadka do orzechów”                 – aktywiz. dynam.

Zestaw nr 3

–   J. Offenbach KANKAN z „Orfeusza w piekle”                          – odreagowanie

–   L. Armstrong „Hello Dolly”                                                          – zrytmizowanie

–   L. Armstrong “What a wonderful world”                                                – uwrażliwienie

–   B. Adams “Have you ever really”                                                            – relaks

–   “Uśmiechnij się” – Chłopcy z Placu Broni                                 – aktywiz. łagodna

M. Balton „Love is the Power” (The Christmas Album)          – aktywiz. dynam.

Zestaw nr 4

–   M. Balton       „Santa Claus Is Coming to Town”                       – odreagowanie

–   F. von Suppé „Lekka kawaleria” uwertura                                 – zrytmizowanie

–   Enya  „Orinoko flow”                                                                     – uwrażliwienie

–   P. Czajkowski „Serenada na smyczki”                                        – relaks

–   L. Armstrong „C’est si bon”                                                          – aktywiz. łagodna

–   J. Strauss (ojciec) „Marsz Radetzkiego”                                    -aktywiz. dynamiczna

Zestaw nr 5

–   A. Borodin „Tańce połowieckie” z „Kniazia Igora”     – odreagowanie

–   Wham „Last Christmas”                                                     – zrytmizowanie

–   L. Armstrong „Lazy river”                                                 – uwrażliwienie

–   F. Schubert „ Ave Maria”                                                   – relaks

–   J. Strauss (syn) „Odgłosy wiosny”                                   – aktywiz. łagodna

–   A. Gadowski „Kiedy idę”                                       – aktywiz. dynamiczna

Metodę MRM stosowałam:

–       jako zajęcia muzyczno-ruchowe poprzedzające aktywność umysłową,

–       jako inspirację do zajęć plastycznych, tanecznych i teatralnych.

Zajęcia odbywały się dwa razy w tygodniu, zwykle w godzinach porannych, tuż po śniadaniu. W bardzo krótkim czasie stały się rytuałem. Angażowały uwagę i aktyw­ność dzieci maksymalnie (zwłaszcza tych bardzo aktywnych ruchowo i nadpobudli­wych).Różnorodność stosowanych zamiennie środków dydaktycznych i inspirują­cych komentarzy słownych, możliwość aktywnego uczestnictwa i miejsce na twór­czość własną nie pozwalały uczestnikom na znużenie.

Zajęcia wyzwoliły w dzieciach prawdziwe zaangażowanie twórcze. Nawet dzieci początkowo bierne , bądź wycofane stopniowo angażowały się w wykonywanie zadań, zarówno tych odtwórczych i sugerowanych jak i tych wymagających ich osobistej inwencji. W przeciągu kilku miesięcy wzrósł u dzieci poziom koncentracji i zdolności skupienia uwagi, zmalała częstotliwość zachowań  agresywnych, a co najważniejsze , ujawniły się prawdziwe talenty muzyczne, taneczne i plastyczne.

Wszystkich tych, którym bliska jest muzyka, plastyka, literatura oraz  aktywność taneczno- ruchowa, zachęcam do wykorzystania elementów metody MRM w prowadzonych przez siebie zajęciach i odsyłam  do lektury książki M. Kieryła

pt. „ Mobilna Rekreacja Muzyczna(MRM)”. Proponowany przez autora model pracy pozostawia szerokie pole dla wprowadzenia własnych pomysłów adekwatnych do potrzeb określonej grupy. Ufam, ze zajęcia prowadzone tą metodą mogą stanowić atrakcyjne urozmaicenie w procesie „ zarażania” podopiecznych swoimi pasjami artystycznymi i rozwijania w nich postawy twórców zdolnych do wyrażania samych siebie i do współdziałania z innymi.