Jak pomagać dziecku w rozwoju procesów poznawczych

Pomagać w rozwoju to inaczej wychowywać dziecko. Dla rozwoju natomiast najważniejsze jest zagospodarowanie potrzeb. W przypadku dziecka owe potrzeby w dużej mierze zaspokajamy my – dorośli lub też w jakimś stopniu pomagamy w ich zaspokajaniu. I to począwszy od potrzeb podstawowych – biologicznych skończywszy na wyższych, do których zaliczamy stymulowanie procesów twórczych.

Przedstawię kilka przykładów właściwości dziecka łącząc je z zadaniami dorosłych jakie powinny być zrealizowane aby nie hamować ale wspierać rozwój twórczy dzieci.

DZIECKO	DOROSŁY
1. Powinno rozwinąć zdolność bystrej obserwacji, chęć odkrywania rzeczy nowych i niezwykłych, powinno być otwarte na różne poglądy	1. Powinien zachęcać dziecko do obserwowania otaczających rzeczy i zjawisk, okazywać samemu zainteresowanie nowymi obiektami, podzielać zainteresowanie dziecka nawet banalnymi czy znanymi rzeczami, a także nie ograniczać jego aktywności badawczej i nie zabraniać poszukiwania informacji.
2. Potrzebuje dobrze rozwiniętej pamięci, by mogło przechowywać olbrzymie ilości informacji, a następnie skutecznie je wykorzystywać	2. Powinien ćwiczyć dziecko w zapamiętywaniu, ale także ukazywać mu przydatność zgromadzonych wiadomości do rozwiązywania problemów
3. Zainteresowane jest wyjaśnianiem zdarzeń i poszukiwaniem informacji	3. Powinien być chętny do udzielania odpowiedzi oraz zachęcać dziecko do samodzielnego poszukiwania odpowiedzi drogą badania.
4. Odczuwa silną potrzebę sprawdzania dla własnej satysfakcji, jakimi rzeczy są	4. Powinien podzielać ten poznawczy zapał dziecka i towarzyszyć mu w jego poszukiwaniach
5. Wykazuje zainteresowanie tworzeniem i odkrywaniem, chce być twórcą i wynalazcą	5. Powinien ograniczać gotowe wzorce pozostawiając dziecku dowolność w rozumowaniu i działaniu
6. Potrzebuje koncentrować się na swoich zajęciach	6. Powinien uszanować pracę dziecka i nie przerywać jej zbędnymi pytaniami, czy też poleceniami wykonania w tym czasie czegoś innego. Należałoby raczej przedłużyć zainteresowanie dziecka podjętym zadaniem poprzez inspirowanie nowych rozwiązań, wyrażanie aprobaty i podziwu dla pracy dziecka
7. Wykazuje zainteresowanie rozwiązywaniem problemów	7. Powinien zadbać o zwrócenie uwagi dziecka na warunki zadania oraz uchwycenie przez nie związku między warunkami i celem zadania. Istotnym czynnikiem wzmacniającym jest zainteresowanie dorosłego wynikiem pracy dziecka.
8. Znajduje indywidualny sposób myślenia i działania	8. Powinien ukazywać dzieciom różne sposoby rozwiązywania problemów.

Reasumując: Pomagając dziecku w rozwoju należy zwrócić szczególną uwagę na takie jego właściwości jak: zdolność obserwacji, pamięć, koncentracja uwagi, zainteresowanie wyjaśnieniem zjawisk, potrzeba sprawdzania, twórcza postawa wobec świata, przeżywanie radości z rozwiązania problemu, indywidualny styl myślenia i działania. Okazuje się jednak, że tylko jedno dziecko na dziesięcioro wychowywane jest w atmosferze sprzyjającej maksymalnemu rozwojowi jego zdolności.

Opracowanie: Magdalena Sołtysiak